ANTİK KENTLER İÇİN DEPREMDEN KORUNMA PROJESİNDE UZMANLAR BİR ARAYA GELDİ
Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ), Türkiye’nin kültürel mirasını oluşturan antik kentleri depremlere karşı korumak amacıyla başlattığı ANTİKDEM projesi kapsamında bilim insanlarını bir araya getirdi. Arkeoloji, jeoloji, jeofizik, mimarlık, inşaat mühendisliği ve kültürel miras yönetimi gibi farklı disiplinlerden uzmanların katıldığı tanışma ve bilgilendirme toplantısında, antik kentlerin korunmasına yönelik bilimsel yol haritası belirlendi.
Akademik çalışmalarının yanı sıra kamu yararını gözeten projelere de öncülük eden Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ), antik kentlerin depremlere karşı korunmasına yönelik dikkat çeken bir çalışmaya imza atıyor. Dokuz Eylül Üniversitesi Efes Meslek Yüksekokulu Müdürü Doç. Dr. Eda Avcı yürütücülüğünde hazırlanan ve Araştırma Üniversiteleri Destek Programı kapsamında desteklenmeye hak kazanan “Antik Kentlerin Depremlere Karşı Korunması ve Sürdürülebilirliğine Multidisipliner Bir Yaklaşım: ANTİKDEM” projesinin yol haritasını belirlemek için bilim insanları bir araya geldi.
Üniversitenin Efes Meslek Yüksekokulu ev sahipliğinde gerçekleştirilen toplantıda, arkeoloji, jeoloji, jeofizik, mimarlık, inşaat, kimya, koruma planlaması, kültürel miras yönetimi ve turizm gibi farklı disiplinlerden uzmanlar, antik kentlerin depremlere karşı dayanıklılığını artırmak için izlenecek bilimsel ve teknik yöntemleri tartıştı.
KISA, ORTA VE UZUN VADELİ STRATEJİLER
Proje kapsamında Efes, Metropolis, Thyateira, Sardes ve Pergamon antik kentleri hem ekonomik ve turistik değerleri hem de aktif fay hatları üzerinde bulunmaları nedeniyle pilot alan olarak belirlendi. Proje yürütücüsü Doç. Dr. Eda Avcı, ANTİKDEM projesinin hedeflerini şu şekilde özetledi: “Olası bir deprem senaryosunda bu antik kentler büyük çapta zarar görebilir ve bölge turizmi olumsuz etkilenebilir. Bu nedenle proje; kısa vadede deprem senaryolarını oluşturmayı, orta vadede bu senaryoların potansiyel etkilerini değerlendirmeyi ve uzun vadede ise koruma yöntem önerileri geliştirmeyi amaçlamaktadır.”
Doç. Dr. Avcı, ayrıca projeden elde edilecek bulguların kültürel miras yönetimi açısından çok önemli bir katkı sağlayacağını belirterek, “İl Afet Risk Azaltma Planı’nda da vurgulandığı gibi, doğal ve kültürel varlıkların korunması konusunda bu proje büyük bir adımdır. Özellikle antik kentlerin depreme dayanıklılığı konusunda dünyada yetersiz sayıda bilimsel çalışma bulunmaktadır. Bu nedenle ANTİKDEM, öncü bir model oluşturacak ve farklı disiplinlerden projelere zemin hazırlayacak nitelikte olup, yurdumuzdaki diğer antik kentlere de örnek teşkil edecektir” ifadesinde bulundu.
TURİZM İÇİN KRİTİK ROL
Avcı, proje ekibinin belirlenen yol haritası doğrultusunda araştırmalara en kısa sürede başlayacağını ve ilk etapta deprem tehlike ve risk analizlerinin gerçekleştirileceğini duyurdu. Avcı ayrıca, ANTİKDEM projesinin, antik kentlerin gelecek kuşaklara sağlıklı bir şekilde aktarılması ve bölge turizminin sürdürülebilirliğini sağlamak adına kritik bir rol oynayacağını vurguladı.
AFAD DESTEKLİYOR
Efes Meslek Yüksekokulu ev sahipliğinde yürütülen ve Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının (AFAD) da desteklediği projede, Dokuz Eylül Üniversitesi Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, AFAD-Deprem ve Afet Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar, AFAD-Deprem Dairesi Başkan Vekili Prof. Dr. Aykut Akgün, Metporolis Antik Kenti Kazı Başkanı ve Efes Antik Kenti Kazı Koordinasyon Başkanı Prof. Dr. Serdar Aybek, DEÜ Arkeoloji ve Arkeometri Uygulama ve Araştırma Merkezi (ARKEUM) Müdürü Doç. Dr. Barış Gür, Ayasuluk Kazı Başkanı Doç. Dr. Sinan Mimaroğlu, DEÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü Restorasyon Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Nezihat Köşklük Kaya, DEÜ Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yapı Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Özgür Özçelik, İzmir Bakırçay Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Coğrafya Anabilim Dalı’ndan Doç. Dr. Mehmet Furkan Şener, DEÜ Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Bölge Planlama Anabilim Dalı’ndan Doç. Dr. Ayşegül Altınörs Çırak, DEÜ Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı’ndan Dr. Öğr. Üyesi Derya Erol, DEÜ Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi’nden Öğr. Gör. Dr. Özkan Cevdet Özdağ, DEÜ Efes Meslek Yüksekokulu Gıda İşleme Bölümü’nden Öğr. Gör. Dr. Çağdaş Sunna, DEÜ Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Genel Jeoloji Anabilim Dalı’ndan Araş. Gör. Dr. Mustafa Softa ve Kansas State Üniversitesi Jeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Joel Q. G. Spencer gibi alanında uzman akademisyenler ile bursiyerler Sabah Kırallı ve Nükte Aşkay yer alıyor.